Page 80 - Ege Life Dergisi 127. Sayı Temmuz 2018

DOSYA

Tarak: 50, 20 ve 4 cm. ölçülerinde olan bir tahtanın kenarına
Semerci Mustafa Çetin
yakın bölümüne, yan yana çakılan, bıçak şeklinde demirlerden
ibaret bir alettir. Berdilerin dilimlenmesine yarar.

Semerci demiri: Boyu yaklaşık bir metredir. El tutulan bölü-
mü vardır, ucu yarıktır. Bu yarık bölüme sıkıştırılan berdiler se-
merin elle ulaşılamayacak bölümlerine berdilerin ulaşmasını ve
semere şekil verilmesini sağlar.

Bu kısmın ucunda demir bir matkap ucu çakılıdır. Dört-beş san-
timetre kalınlığında ağaç tornacıları tarafından özel olarak imal
edilir ve ucu sivri ince bir silindir şeklindedir. Bir ucu elle tutulan
parçası gövdeden ayrı döner. Eskiden, elektrikli matkapların olma-
dığı dönemlerde, marangozlar tarafından da delme işlerinde kul-
lanılırdı. Yayı olduğu için adına kemane üdürgü de denilmektedir.
Yay bu ikinci parçayı sağa-sola çevirme işlemini gerçekleştirir.

Semerci Mustafa Çetin
Balmumu sicimin mumlama işleminde kullanılır. Sicimi dış
etkenlerden koruduğundan semerin dikişlerinin uzun ömürlü ol-
masını sağlar. Keçiboynuzu: Boynuzun içine keçe parçaları sokulur. Zeytin
yağıyla bu keçeler iyice yağlanır. Semerci semerin deri bölümünü
Çuvaldız yaklaşık otuz ila kırk santimetre uzunluğunda olduk- dikerken çuvaldızını bu keçi boynuzuna sokar ve yağlanan çuval-
ça büyük bir dikiş iğnesidir. “İğneyi kendine çuvaldızı ele batır” dızın deriyi daha kolay delmesini sağlar.
deyimine konu olmuştur. Çuvaldız demirciler tarafından üretilir.
Avuç demiri: Dikim esnasında kullanılan çuvaldızın semerci-
Semerci makası: 35–40 santimetre boyunda bir makas olup nin avuç içini yaralamasını engelleyen, sarı bakırdan dökülmüş
keçe ve deri kesmek için kullanılır. Demirciler tarafından semer- yassı bir alettir. Terzilerin kullandığı, dikiş dikerken parmakları-
cilere özel olarak yapılırdı. na taktıkları yüzüklerin avuç içine takılanıdır.

URGANCILIK

YULARCILIK

Urgancılık, urgan yapım ve satış isidir. Urgan kenevir, keten, Yularcı Burhan Nançoğlu
jut, pamuk gibi doğal liten ya da poliamid, polyester gibi sentetik
liten yapılır. İnsanlık tarihinde önemli bir yere sahip olan urgan-
cılık mesleğinin geçmişi Antik Çağ’a kadar uzanmaktadır. Sana-
yileşmenin gelişmesi, sicim ve urganların mekanik olarak üretil-
mesiyle birlikte günümüzde urgancılık mesleği, kaybolan meslek-
ler arasına katılmıştır.

Sağlamlığı ve beyazlığıyla Anadolu’nun her yanında şöhret ka-
zanmıştır Tire urganı, öyle ki Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u

78 Ege Life TEMMUZ 2018