1982 Eskişehir doğumlu olan Uzman Veteriner Hekim Ş. Tuğrul Kunt, 2007 yılında Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi'nden mezun oldu. Aynı üniversitenin Sağlık Bilimleri Enstitüsü'nde Veteriner Cerrahi Uzmanı unvanını aldı. Daha sonra Edinburgh, Münih ve Cambridge'de cerrahi ve ortopedi üzerine eğitim gördü. Halen Ege Üniversitesi'nde doktora eğitimini sürdüren Kunt, aynı zamanda kendi kliniğinde kurucu hekim ve Ege Üniversitesi İlaç Geliştirme & Farmakokinetik Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde araştırmacı olarak görev yapmaktadır.
Merhabalar, bu yazımda sizlere kedi ve köpeklerde endoprotezler hakkında özet bilgiler vermek istiyorum.
Pek çoğumuz, kaza geçirerek sakat kalmış ya da doğuştan yürüme problemleri olan kedi ya da köpeklere rastlamışızdır. Bu durumlar sonucu ön ya da arka ayaklarını kullanamayan hayvanlara günümüzde ileri teknoloji ürünü protezlerle yardımcı olmaya çalışıyoruz. Kedi ya da köpeklerde dışarıdan takılan ve bacağa çeşitli bantlarla sabitlenen bazı yardımcı ortez/protez şekilleri olsa da endoprotezler kemiğe sabitlendiği için çok farklı bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. “Endo” sözcüğü hekimlikte “iç” anlamına gelmektedir.
Kliniğimizde yaptığımız uygulamalardan biri olan ITAP protezler ise hafif ve dayanıklı titanyum malzemeler kullanılarak ve hastaya özel olarak üretilmektedir. ITAP –Intraosseus transcutaneus amputation prosthesis tanımının kısaltılmış hâlidir ve “Kemik içinden cilt dışına uzanan ampütasyon protezi” demektir. ITAP protezleri uygulamak için kedi ya da köpeğin bacağının işlemez hâlde olması gerekmektedir. Örneğin son uygulamamızda arka bileği kırılan ve sonrasında ters pozisyonda kaynadığı için basamayan bir kedide diz ekleminin hemen üzerinden uyguladığımız ampütasyon sonrası iyileşmeyi takiben onun bacak ve kemik ölçülerine özel ürettirdiğimiz ITAP uygulamasıyla tekrar yürümesini hatta koşmasını sağlayabildik.
Eskiden beri onarılamayacak kol ve bacak hasarlarında omuzdan ya da kalçadan yapılan ampütasyonlar çok yaygındır. Bu hayvanlar üç bacaklarıyla yürümek zorunda kalırlar. Eğer kalça ve omuz hizasından başlayan bir felç durumu yok ise ITAP protezlerle artık kedi ve köpeklerimiz üç bacak kalmak zorunda değiller. ITAP protezler yüksek teknoloji ürünleridir ve dünyada pek az merkezde başarı ile uygulanmaktadırlar. Hâliyle pahalı uygulamalardır. Fakat biz bu uygulamanın maliyetlerini düşürmek için çalışmalarımıza devam ediyoruz ve şu anda bile örneğin İngiltere’deki bir merkezden çok daha az maliyetle bu uygulamayı yapabilmekteyiz.
Ampütasyonun tek çare olarak görüldüğü durumlarda bile vakayı değerlendirmemiz için lütfen ulaşınız. Belki de can dostunuz bacaksız veya ayaksız kalmak zorunda değildir. Sağlıklı günler dilerim.
Ş. Tuğrul Kunt