Güncel Haberler
Lâl Dalay, 11 Eylül 1996 yılında İzmir’de dünyaya geldi. 2014 yılında Tevfik Fikret Anadolu Lisesi’nin bitirdi, lise döneminde Fransızca ve İngilizce eğitimi aldı. 2019 yılında İzmir Ekonomi Üniversitesi İç Mimarlık Bölümü’nü birincilik ile bitiren Lâl Dalay, şu anda yüksek lisans eğitimine İstanbul Teknik Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü’nde devam etmektedir.
Mutfak bizim için bazen sadece ufak bir şeyler hazırladığımız, bazen günü geçirdiğimiz bir yerdir. Kimilerimiz için bir toplanma, ailecek yemek yeme alanı olarak kullanılırken kimilerimiz için ise salonları ile iç içe bir şekilde kullanılıyor olabilir. Her koşulda, ister mutfakta uzun saatler geçiren bir şef ister sadece kendiniz için yemek yapmayı seven biri olun mutfakta en önemli şey iyi görünürken aynı zamanda fonksiyonel açıdan da kullanışlı olmasıdır. Mutfağın siz yemek yaparken sizi yormaması, size tasarımı ile kolaylık sağlaması gerekir.
Mutfakta tezgâh ve dolaplar gibi birçok ana element bulunur fakat bunlardan yemek yaparken mesafeleri birbiri ile en orantılı olması gerek üç şey yemek lavabo, buzdolabı ve ocak / fırındır. Bu üçü birbirine orantısız şekilde uzak ise buzdolabından bir ürünü alıp, yıkayıp ocağa getirene kadar gereksiz bir enerji kaybı yaşamış olursunuz. Bu üçlünün bir diğer adı da “Çalışma Üçgeni” olarak bilinir.
Ada mutfakta, L biçiminde, U biçiminde veya koridor mutfakların her birinde konum olarak bu üçlü farklı yerlerde olsalar da birbirine olan uzaklıkları ideal orana uymalıdır. Bizim mutfakta rahat hareket edip zaman kazanmamız açısından bu üçgen kenarları 6 metreyi aşmamalıdır. Bir diğer önemli nokta ise eğer seçeneğiniz var ise bu üç elementi yan yana konumlandırmamaktır. Yani eğer U biçiminde bir mutfağa sahip iseniz buzdolabını ve ocağınızı karşılıklı yerleştirebilir ve lavabonuzu ise diğer kola yerleştirebilirsiniz. L biçimli bir mutfağa sahipseniz bir kola lavabo ve buzdolabını yerleştirirken, diğer kola ocağı konumlandırabilirsiniz. Koridor biçimli yani birbirine paralel iki tezgâh bulunan mutfaklarda ise ocak ve buzdolabını aynı tezgâh tarafında konumlandırırken lavaboyu karşı tezgâhta koymayı tercih edebilirsiniz.
Üçgeni doğru bir şekilde konumlandırdığımızdan emin olduktan sonra bir de bu L, U ve koridor biçimindeki mutfakların avantajlarına ve dezavantajlarına göz atalım.
İlk olarak koridor mutfak olarak bilinen mutfak düzeni ile başlayalım. Bu tip mutfak düzeninin avantajı depolama alanınız için size iki duvarlı sağlamasıdır. Özellikler küçük evler için çok uygundur. Bu paralel tip mutfak düzenine benzer olan bir diğer alan kazandıran mutfak ise açık mutfak ile de hem mekândan kazanıp hem de sosyal bir şekilde mutfakta çalışma ortamı sunuyor.
Bir diğer mutfak tipi olan L tipi mutfaklarda ise üç ana eleman üç köşeye yakın konumlandırarak kullanılabilir. Ayrıca bir tezgâh bar-yemek alanı şeklinde de kullanılabilir. Bir diğer avantajı ise köşe alanında küçük mutfak aletleri gibi tezgâhta yer kaplayan ekipmanlar için yer bulunmasıdır. L şeklindeki bir mutfak, bir ada ile U şeklinde bir şekle de dönüştürülebilir.
U şeklindeki mutfak tasarımları ise geniş alanlarda en kullanışlı olan mutfak modelidir. Özellikle birkaç kişi çalışma açısından en uygun yerleşimlerdendir. Aynı zamanda bu tasarımlar orta alana ada yerleştirmeye de çok uygundur. Ada hem toplanma ve yemek alanı olarak kullanılabilir aynı zamanda yemek hazırlamak için ekstra tezgâh ve depolama alanı da yaratır.
Mutfakta bir diğer önemli unsur iyi bir ışıklandırmadır. İyi ışıklandırılmış bir mutfak en az yerleşim biçimi kadar önemlidir. Loş, az ışıklı olmayan gün ışığı tonlarında ışıklandırma mutfak için idealdir. Özellikle tezgâhların üstünde ihtiyacınız olduğunda açıp kapayabileceğiniz aydınlatmalarınızın olması doğrama gibi işlemleri yaparken kolaylık sağlayacaktır.
Mutfaklardaki renk paletine değinecek olursak ise duvarın, zeminin, mutfak dolaplarının ve tezgâhın renk tercihlerinin birbirleriyle uyum içerisinde olması büyük önem taşır. Eğer mutfağınız açık mutfak ise yaşam alanı ile renklerin uyum içinde olması aradığınız atmosfer sağlamak için şarttır. Mutfak duvarı ve zemini için malzeme tercih ederken, bakımı ve temizliği kolay malzemelere yönelmek de dikkat edilmesi gereken konulardandır. Özellikle zemin döşemesinde ısıya ve darbeye dayanıklı, leke tutmaz bir materyal olması önemlidir. Herhangi bir aksilikle karşılaşıldığında tüm döşemeyi değiştirmek hem zor hem de masraflı olacaktır. Renk ve desen tercihinde sade ve minimal çizgiler kullanmanız göz yorgunluğunu da azaltmaya yardımcı olur.
Tezgâh tercihinizde de zemin ve duvarda olduğu gibi malzemenin kalitesi oldukça önemlidir. Mermer tezgâhlar her ne kadar çok hoş görünse de yüksek ısı ve limon gibi asidik ürünler mermerde kalıcı leke de bırakabilir. Bunun yanı sıra granit gibi doğal taşlar hem sade bir şıklığa sahipken hem de oldukça dayanıklıdır.
Bu mutfak tiplerinden hangisinin olacağına her zaman biz karar veremeyecek olsak da en azından doğru kullanım için mutfak üçgenini sağlamak sizleri hem mutfakta fazla enerji sarf etmekten kurtarırken hem de daha keyifle yemek yapmanıza yardımcı olur. İyi bir yerleşime ek olarak doğru renkler, malzemeler ve iyi bir ışıklandırma ile kendi zevkinizi de katarak ideal mutfağınızı yaratabilirsiniz. Şunu unutmayın ki en önemlisi sizin içinde bulunmaktan keyif aldığınız mekânlar yaratmaktır.
Lâl Dalay
